Zagranie ręką w polu karnym ? a co za tym idzie rzut karny bądź jego brak ? to jeden z przepisów, który wzbudza najwięcej kontrowersji wśród kibiców i ekspertów piłkarskich. Wyjaśniamy najważniejsze zagadnienia dotyczące tego przepisu.

Polska – Słowacja na EURO 2020

Ręka w polu karnym? International Football Association Board ponownie zdecydował o nowelizacji przepisów gry w piłkę nożną, w tym tych dotyczących zagrania ręką w polu karnym. Wejdą w życie 1 lipca, ale obowiązują już podczas EURO 2020.

Nowe podejście jest takie, że nie każdy kontakt piłki z ręką jest przewinieniem. Duża obecnie będzie rola sędziego w ocenie i interpretacji zdarzeń w polu karnym.

Arbiter odgwiżdże przewinienie gdy zawodnik:

• z rozmysłem dotknie piłkę ręką (ramieniem);
• dotknie piłki ręką (ramieniem), która nienaturalnie powiększa obrys ciała.

Największa zmiana dotyczy właśnie tego, że sędzia będzie miał większe pole manewru przy ocenie, czy zawodnik naturalnie czy nienaturalnie powiększył obrys swojego ciała. Arbiter nie będzie gwizdał przewinienia jeśli uzna, że ułożenie ręki wynikało z naturalnego ruchu zawodnika.

Utrzymany został przepis, że gol bezpośrednio po kontakcie piłki z ręką (ramieniem), nawet przypadkowym, musi zostać anulowany. Nowością jest natomiast zapis, że jeżeli piłka dotknie ręki zawodnika, który później zagra ją do partnera, a ten strzeli gola ? taka bramka zostanie uznana.

Oto zmiany, które wprowadzono zimą 2021 roku

Kiedy jest rzut karny po zagraniu piłki ręką, a kiedy go nie ma? Na stronie Dolnośląskiego Związku Piłki Nożnej znalazł się tekst, który powinien wyjaśnić kibicom (ale także zawodników, trenerom czy ekspertom) kwestie dotyczące tej często kontrowersyjnej sprawy.

Jedną ze zmian wprowadzoną w Przepisach Gry 2019/2020, było usunięcie rozmyślności jako warunku niezbędnego do uznania kontaktu piłka/ręka za przewinienie. Stare brzmienie tego przewinienia karanego rzutem wolnym bezpośrednim lub karnym, ostatni raz w PG 2018/2019, było następujące:

• rozmyślnie zagrywa piłkę ręką (poza bramkarzem we własnym polu karnym),

Nowe aktualne brzmienie to:

• dochodzi do nieprzepisowego kontaktu jego ręki z piłką (poza bramkarzem we własnym polu karnym)

Niniejsze zasady oceny czy kontakt piłka/ręka jest nieprzepisowy mieszczą się w ramach obowiązujących przepisów gry (PG 2020/2021) i biorą pod uwagę następujące, ściśle wynikające z istoty piłki nożnej, założenia:

• zawodnicy walczący o piłkę lub biorący udział w akcji mają prawo układać ręce w sposób naturalny czyli taki aby ich działanie było jak najefektywniejsze;
• jedynymi uprawnionymi do używania rąk w celu obrony, blokowania, przechwytu itp. piłki są bramkarze we własnym polu karnym

Zasady te opierają na następujących definicjach/kryteriach:

1. Naturalność ułożenia rąk/ręki.

Zgodnie z aktualnymi przepisami gry, co do zasady, dopuszczalne jest ułożenie rąk/ręki zawodnika maksymalnie na wysokości jego barku. Położenie rąk/ręki powyżej barku uznaje się za nienaturalne, przy czym o tym czy ręka znajduje się powyżej barku decyduje jej najwyżej położona część (np. dłoń, łokieć)

2. Powiększenie obrysu ciała

Powiększenie obrysu ciała zawodnika ma miejsce gdy ręka, w którą trafia piłka nie znajduje się przy ciele i gdyby piłka nie trafiła w rękę to poruszałaby się nadal – nie zatrzymałaby się na innej części ciała zawodnika. O tym czy miało miejsce powiększenie obrysu ciała decyduje punkt kontaktu piłki z ręką.

3. Rozmyślny ruch ręki do piłki

Ruch ręki do piłki tylko wtedy nie będzie uznany za rozmyślny, gdy sędzia stwierdzi, że zawodnik nie był w stanie:

• kontrolować tego ruchu np. w trakcie upadku w wyniku starcia z przeciwnikiem lub;
• uniknąć kontaktu ręki z piłką, kiedy ruch wynikał z naturalnej motoryki poruszania się zawodnika np. biegnącego bark w bark z przeciwnikiem

Ruch ręki w kierunku piłki nie będzie uznany za rozmyślny jeżeli będzie ona w trakcie tego ruchu znajdowała się przy ciele.

4. Przypadkowy kontakt piłki z ręką

Ma miejsce w przypadku jakiegokolwiek kontaktu piłka/ręka szczególnie wtedy gdy zawodnik nie mógł go uniknąć.

5. Kryterium ?piłki nieoczekiwanej?

Będzie miało zastosowanie gdy nie będzie podstaw do stwierdzenia, że zawodnik powinien mieć świadomość, że za chwilę piłka zacznie się poruszać w kierunku jego ręki. Dotyczy ono przypadków gdy zawodnicy walczą o piłkę z przeciwnikiem lub biorą udział w akcji w tym również gdy walczący o piłkę zawodnik upada. Dotyczy ono również przypadku gdy zawodnik usiłując zagrać piłkę ?kiksuje?, przy czym pojęcie to obejmuje próbę rozmyślnego zagrania piłki bez względu na to czy piłka została zagrana.

6. Kryterium ?piłki oczekiwanej z bliskiej odległości?

Będzie miało zastosowanie gdy zawodnik, zdaniem sędziego, powinien mieć świadomość, że piłka za chwilę zacznie się poruszać w jego kierunku ale odległość nie pozwoli mu na jej kontrolowane zagranie.

Dotyczy to przypadków gdy:

• zawodnik będzie znajdował się na linii potencjalnego strzału na bramkę lub dośrodkowania przeciwnika. Niezbędna do jego zastosowania jest pewność,że przeciwnik będzie strzelał bądź dośrodkowywał a nie zastosuje innej opcji zarządzenia piłką, np. dryblingu
• zawodnik podejmie próbę zablokowania jakiegokolwiek zagrania przeciwnika.

7. Kryterium ?piłki oczekiwanej z dalszej odległości?

Będzie miało zastosowanie, gdy piłka zostanie zagrana w kierunku zawodnika z odległości wystarczająco dużej aby zawodnik mógł ją zagrać w kontrolowany sposób.

Nawiązując do powyższych definicji/kryteriów kontakt piłka/ręka należy uznać z nieprzepisowy gdy:

a) ma miejsce rozmyślny ruch ręki do piłki

b) ?piłka nieoczekiwana? trafia w dowolne miejsce ręki ułożonej nienaturalnie.

Wyjątkiem od tego będzie przypadek gdy:

• piłka trafi w rękę zawodnika po ?kiksie?. Taki kontakt może być uznany za przepisowy, również wtedy gdy ręka będzie znajdowała się powyżej barku, jednak pod warunkiem, że pozycja ta będzie wynikiem jej ruchu ściśle związanego z próbą zagrania piłki.
• zawodnik walcząc z przeciwnikiem upada. Za nienaturalne uznaje się wtedy ułożenie ręki w bok lub do góry.

c) ?piłka oczekiwana z bliskiej odległości?

• trafia bezpośrednio w rękę powiększającą obrys ciała
• trafia w rękę powiększającą obrys ciała po kontakcie z jakąkolwiek inną jego częścią

d) ?piłka oczekiwana z dalszej odległości? trafia w rękę, która nie jest przy ciele.

e) po ?przypadkowym, kontakcie piłki z ręką? zawodnika, piłka:

• wpada bezpośrednio do bramki przeciwnika
• ma kontakt z jakąkolwiek inną częścią ciała zawodnika wpadając następnie do bramki przeciwnika
• pozostaje w posiadaniu drużyny zawodnika, która ma szansę na zdobycie bramki

Uwagi:

?piłka oczekiwana z dalszej odległości? może zmienić się w ?piłkę nieoczekiwaną? jeżeli po drodze w kierunku zawodnika zostanie zagrana przez jakiegokolwiek innego zawodnika w taki sposób, że:

• zmieni ona trajektorię swojego lotu lub
• nie zmieni trajektorii lotu ale jej zmiana z tytułu działania jakiegokolwiek innego
• zawodnika będzie wysoce prawdopodobna

jeżeli zawodnik nie podejmuje próby zablokowania strzału czy też dośrodkowania a jedynie znajduje się w ich linii, to zastosowanie kryterium ?piłki oczekiwanej z bliskiej odległości? może mieć miejsce tylko wtedy gdy:

• jest pewność, że przeciwnik będzie strzelał bądź dośrodkowywał a nie zastosuje innej opcji zarządzenia piłką, np. dryblingu. W przeciwnym razie stosuje się kryterium ?piłki nieoczekiwanej? (punkt b powyżej).
• na drodze piłki nie znajduje się inny zawodnik podejmujący próbę jej zablokowania lub zagrania. Jeżeli znajduje się, to należy zastosować kryterium ?piłki nieoczekiwanej? (punkt b). W takim razie należy dodatkowo odpowiedzieć na pytanie czy zawodnik mógł uniknąć trafienia, biorąc pod uwagę, poza siłą zagrania (szybkością poruszania się piłki) odległość zawodnika od miejsca uprzedniej próby zablokowania lub zagrania piłki.

wślizg jest sposobem walki o piłkę z przeciwnikiem i tylko wtedy stosuje się kryterium ?piłki nieoczekiwanej?. W przypadku próby zablokowania zagrania przeciwnika w sposób ?wślizgo-podobny? stosuje się kryterium ?piłki oczekiwanej z bliskiej odległości?.

Jeżeli ?przypadkowy kontakt piłki z ręką? miał miejsce we własnym polu karnym zawodnika i następnie, bezpośrednio po kontakcie, zawodnik ten umieści piłkę w bramce przeciwnika, to gra zostanie wznowiona rzutem sędziowskim w polu karnym tego zawodnika.

Kary indywidualne w przypadku nieprzepisowych kontaktów piłka/ręka stosuje się zgodnie z przepisami gry, przy czym strzał na bramkę, którego wynik, z powodu nieprzepisowego kontaktu piłka/ręka nie jest znany, traktować należy jako korzystną akcję.